Pogórzanie

Tańce Pogórza łączą się obrzędowością i rozrywką wszędzie tam, gdzie była muzyka i śpiew. Życie towarzyskie skupiało się w karczmie lub w przestrzennych domach. Wiejskie spotkania były związane z pracą i zabawą jak: prządki, skubanie pierza, szatkowanie i kiszenie kapusty, robienie ozdób choinkowych. Okazją do zabaw były również ostatki, kolędowania, itd. Każdy zwyczaj czy obrzęd był pretekstem do wspólnych zabaw. W ostatnim okresie, w dobie wzmożonego tempa życia, formy te już są prawie w zaniku.
Charakterystyczną cechą tańców pogórzańskich jest ich żywiołowość i różnorakie tempo wykonania. Niektóre tańce dwuczęściowe i o zmiennych metrum są wykonywane w różnym tempie. Obok podziału tańca według cech metrycznych muzyki tanecznej przeprowadzić można podział według liczby tańczących i sposobu poruszania się po płaszczyźnie. Wyróżnić tu można:
1.    a) tańce jednej pary
        b) tańce zbiorowe
2.    a) tańce chodzone
        b) tance wirowe
Wśród tańców jednej pary prym wiedzie staroświecki i drobny. Charakterystyczna cechą tych tańców jest dowolna liczba tańczących par i niezależność ustawienia się pary w stosunku do pozostałych. Tańce zbiorowe, takie jak zachodni czy polka mazurka wymagają większej przestrzeni i ilości par. Linie tańca są zamknięte w ustalonych rysunkach figur geometrycznych. Tańce typu chodzonego np. krzyżak, gdzie bierze udział ustalona ilość par. Tance z wirowaniem po kole, to całe grupy polek i okrągłych, sztajerków wykonanych po linii koła w pierwszym kierunku lub przeciwnym. Charakterystyczny rysunek dla tych tańców to koło. Jedynym przypadkiem odmiennym jest krzyżak, w którym widać wpływy tańców dworskich. Duży wpływ na różnorodność tańców miały wpływy ościennych regionów i tańce innych narodów, jak tańce węgierskie czy żydowskie. W sylwetce tańczących zwraca uwagę rozluźnienie postawy i pochylenie korpusu przy lekko ugiętych kolanach, krok dostawiany przy ugiętej nodze kierunkowej będący pewną formą cwału krakowskiego i przechodzenie w miejscu z nogi na nogę na całych stopach. Nierozerwalnie związana z tańcem na Pogórzu jest przyśpiewka ludowa. Skład muzyki na Pogórzu: początkowo skrzypce prym, sekund i basy, później dochodzi klarnet i trąbka. W Jasielskim i Krośnieńskim dochodzą cymbały.
TAŃCE GORLICKO-JASIELSKIE
Tańce zbiorowe typu chodzonego
OBCHODNY
Prastara forma typu chodzonego - korowodowego związana ze śpiewem znana w całym regionie. Tańczą go:
• same dziewczęta i kobiety podczas obrzędu weselnego (oczepiny)
• parami w drodze do kościoła i z kościoła
• obchodny prowadzony przez drużbę z drużbiną, rozpoczynający zabawę weselną
• w drodze do kościoła zachowany był tradycyjny porządek, pierwsza szła muzyka z drużbą, następnie panna młoda w asyście dwóch drużbów, pan młody z dwoma druhnami, starostowie, pary druhen z drużbami i pozostali goście weselni. śpiewali pieśni pochodowe, np. Wyjizdzoj furmanie, ej bo juz cas, bo juz cas... Z kościoła para młoda wracała w asyście pierwszego drużby poprzedzona muzyką.
Obchodnym rozpoczynano uroczystości dożynkowe. Korowód prowadził starosta z muzyką, za nimi szły żniwiarki z wieńcami, następnie parami pozostała młodzież. Obchodny tańczony jest w metrum parzystym i nieparzystym, tempo umiarkowane. Podstawowym krokiem tańca jest rytmiczny, drobny chód na lekko ugiętych kolanach, podczas którego - zwłaszcza młodzi tancerze - stosowali różne ozdobniki: przytupy, obroty par, obroty partnerek, klaśnięcia, podskoki mężczyzn, pokrzykiwania. Starsi tancerze tańczyli bardziej dostojnie. Ustawienie par na obwodzie koła lub w rzędzie jedna za drugą same dziewczęta w kole. Najczęściej stosowane jest ujęcie za wewnętrzne dłonie, wolne ręce tancerze unoszą w górę potrząsając dłońmi, tancerki ujmują dłonią zapaskę lub spódnicę albo opierają ją na biodrze. Gdy tańczą same dziewczyny podają sobie obie ręce. Starsi tancerze wolne ręce opuszczają w dół. Tancerka dłoń opiera na biodrze, a tancerz zakłada rękę do tyłu.
OKÓŁKA
Tańczona przez samych mężczyzn, inicjator tańca opłacał muzykę, śpiewał przyśpiewkę. Kiedy muzyka zaczynała grać, metrum parzyste - tempo umiarkowane, podchodził do grupy mężczyzn wybierał sobie uczestników do tańca. Wybrani tancerze, w ustawieniu jeden za drugim, dłoń umownej ręki prawej lub lewej- opierana na barku poprzedzającego tancerza, wolną rękę unosili w górę, przemieszczali się po liniach kolistych krokami chodu na lekko ugiętych kolanach w rytmie ćwierćnut lub płaska polką stosując nieraz dla urozmaicenia niskie przytupy i przysiady. Kiedy kończyli taniec, podchodzili do dziewcząt, łączyli się w pary i wspólnie tańczyli tańce wirowe.

ZACHODNI
Taniec wykonywany w metrum parzystym lub nieparzystym. Tempo tańca umiarkowane, często przyspieszane w zależności od temperamentu uczestników. Tańczony na różnego rodzaju zabawach w pomieszczeniu lub na powietrzu, przez samych mężczyzn. Inicjator tańca płacił muzyce a następnie śpiewał przyśpiewkę bez muzyki, kiedy muzyka zaczynała grać melodię, wybierał mężczyzn do tańca. Prowadzący zawsze prowadził ten korowód w pierwszym kierunku czyli pod słońce, po obwodzie koła, zataczając na linie faliste, na półkola, to znów na obwód koła - zachodził  na lewo. Szli wydłużonym krokiem chodu, na lekko ugiętych kolanach, w rytmie ćwierćnut jeden za drugim, bez trzymania się. Początkowo spokojny chód nabierał charakteru popisowego, gdzie każdy tancerz pokazywał swoją indywidualność. Krok chodu przeplatał przytupami, podskokami, obrotami, skokiem do przyklęku i uderzeniem dłonią o podłogę. Był to taniec improwizowany. Przyspieszane tempo muzyki i chęć popisu wprowadzały nieraz tancerzy w trans, wtedy kładli się na plecy i w zawrotnym tempie uderzali obcasami o podłogę. W innych przypadkach, kiedy do nich dołączał nieproszony mężczyzna, taniec kończył się sprzeczką a nawet bitką, którą łagodziły kobiety wkraczając między nich, prosząc muzykę o walczyka i wciągały ich do tańca.

KRZYŻAK
Forma tego krzyżaka powstała na podstawie obserwacji tańców dworskich. Taniec poprzedza przyśpiewka, tańczony w cztery pary, przede wszystkim przez starszych gospodarzy. Tańczyli go z elegancją, wyrażając to w wyprostowanej sylwetce i drobnych krokach. Metrum nieparzyste w zależności od melodii, tempo - umiarkowane, melodia ma dwie części, pierwsza grana raz, druga grana dwa razy. Podstawowym krokiem jest chód na lekko ugiętych kolanach, rozliczany w rytmie ćwierćnut. W jednym takcie trzy kroki, na „raz" krok do przodu lub do tyłu, na „i" ugięcie kolan. Ustawienie par: cztery pary ustawiają się na rogach kwadratu, wszyscy zwróceni przodem do jego środka. Ujęcie rąk wewnętrznych złączone dłońmi, opuszczone w dół.

POLKA MAZURKA
Nazwa przejęta z tańca salonowego o nazwie mazurka. Taniec nie jest poprzedzany przyśpiewką, ale zapowiadany przez prowadzącego czyli wodzireja. Metrum nieparzyste, tempo umiarkowane, melodia ma dwie części A i B. Pary ustawione na obwodzie koła zwrócone przodem pod słońce. Stosowane w nim figury i przebieg tańca są zależne od inwencji prowadzącego. Krokiem podstawowym jest dreptanie na całych stopach z rytmicznym zginaniem i prostowaniem kolan. Trzy kroki w takcie, pierwszy krok jest postawiony z góry, dwa następne stawiane płasko. Ujęcie rąk- otwarte; wewnętrzne ręce złączone dłońmi opuszczone w dół. Ręce zewnętrzne Tancerza uniesione swobodnie do góry lub opuszczone w dół, Tancerka opiera na biodrze lub opuszcza w dół. Występuje również trzymanie zamknięte - podstawowe, w końcowej fazie tańca.

SZTAJEREK
Taniec tańczony na całym obszarze Polski w różnych wariantach. Jest to pierwotna forma walca. Do sztajerka staje dowolna liczba par na linii koła. Metrum trójmiarowe, tempo umiarkowane. Melodie mogą być jednoczęściowe lub dwuczęściowe. Tancerz rozpoczyna krok prawa nogą ukosem do przodu, tancerka lewą nogą ukosem do tyłu. tańczą trzema krokami w jednym takcie. Charakterystyczna cecha tańca jest stawianie nóg na całe stopy z góry na lekko ugiętych kolanach. Para nie zmieniając ustawienia wykonuje pół obrotu z przesunięciem po obwodzie koła lub w miejscu drobnymi krokami z nogi na nogę na całych stopach, w rytmie ćwierćnut. Takimi samymi krokami para wykonuje drugie półobrotu, czyli w dwóch taktach wykonuje pełny obrót, to jest sześć kroków. Ujęcie rąk w pierwszej części tańca; prawa ręka tancerza na plecach tancerki, jej lewa ręka na jego barku, tancerz lewą ręką ujmuje prawą rękę tancerki za dłoń z góry i złączone ręce nadają kierunek ruchu tancerce. W drugiej części tańca prawa ręka tancerza na plecach tancerki, jej lewa ręka na jego barku, tancerz lewą ręką ujmuje prawą rękę tancerki i złączone ręce położone są na lewym biodrze tancerza. Tancerze w parze tańczą takimi samymi krokami z tym, że tancerka tańczy do tyłu rozpoczynając krok od przeciwnej nogi.
WALCZYKI
Formą zbliżoną do sztajerka jest walc, przejęty z tańców dworskich. Metrum trójdzielne, ujecie rąk podstawowe. Były to tak zwane walczyki figurowe, prowadzone przez wodzireja, zależne od jego inwencji i umiejętności. Tańczyli obrotami w prawo i w lewo, małymi krokami na całych stopach przy lekko ugiętych kolanach w jednym takcie trzy kroki. Taniec poprzedzała przyśpiewka. Ujęcie rąk podstawowe, metrum 3/4, tempo umiarkowane. 
Tańce pojedynczych par
STAROŚWIECKI - POLKA STAROŚWIECKA
Tańczona w metrum parzystym, w tempie od szybkiego do bardzo szybkiego, w zależności od umiejętności tańczących.
Ustawienie pary - Tancerz ustawiony lewym bokiem do środka koła, przodem do kierunku tańca, Tancerka prawym bokiem do środka koła, tyłem do pierwszego kierunku. Trzymanie zamknięte, Tancerze zwróceni przodem do siebie. Tancerz ujmuje partnerkę prawą ręką poniżej łopatki, Tancerka opiera lewą rękę na prawym barku tancerza. Ręka lewa Tancerza i prawa Tancerki złączone dłońmi oparta na lewym biodrze Tancerza. Taniec poprzedzony przyśpiewką. Muzyka wykonuje cztery takty wstępu, para wykonuje balans na zewnątrz koła i do środka koła. Od piątego taktu następuje wirowa część tańca. Tancerze wykonują krok polkowy na ugiętych kolanach - tańczą jednoimiennymi nogami, obrotami w prawo, po linii obwodu koła.W ostatnim takcie melodii para wykonuje podwójny przytup. Tancerze o lepszej kondycji tańczą bez zatrzymywania tak długo, jak gra muzyka. W części wirowej tańca, dopuszczona jest forma polki w obrocie z ugięciem nogi na „raz". Polka staroświecka jest niekiedy wplatana w inne tańce jako część wirowa.

DROBNY - TRZĘSIONY - TRZĘSIONKA
W połączeniu z innymi tańcami często występuje jako jedna z figur wirowych tańczonych w miejscu, w prawą lub lewą stronę. Zmianę kierunku obrotu tancerze wykonywali przez podwójny przytup na „raz-dwa", z zatrzymaniem ruchu na „trzy". Taniec przypominał „deptanie kapusty w beczce" - stąd zwracano uwagę na małą powierzchnię poruszania się pary w tańcu. W zależności od wieku i umiejętności, drobnego tańczono w metrum nieparzystym, w tempie umiarkowanym, szybkim lub bardzo szybkim. W popisowym trzęsionym zmian kierunku tańca nie stosowano, muzyka przyspieszała tempo do możliwości wykonawczych tańczących.
Ustawienie na obwodzie koła lub w dowolnym miejscu pomieszczenia, w którym odbywają się tańce. Tancerze w parze ustawieni przodem do siebie, przesunięcie o pół kroku w lewo. Tancerz prawą ręką ujmuje lewą dłoń Tancerki i złączone ręce opierają na lewym boku tancerki. Wolne ręce łączą dłońmi i wyprostowane opuszczają w dół. Pary tańczą drobnymi kroczkami w miejscu, stawianymi z góry na całą stopę, na lekko ugiętych kolanach. Na jeden takt przypada trzy kroki. Przy obrotach w prawo, obydwoje rozpoczynają lewymi nogami a w prawo prawymi. Zmiana kierunku tańca następuje poprzez potrójny przytup jednocześnie zmienia się położenie rąk kierunkowych, które tancerz opiera na swoim lewym biodrze.
KULAWY
Taniec zanotowany w Wójtowej, Osobnicy i okolicach. Taniec poprzedza przyśpiewka. Melodia i taniec mają dwie części. Metrum nieparzyste, tempo w pierwszej części tańca umiarkowane, tańczony w miejscu, w drugiej części tańca nieco szybsze z niewielkim przesuwaniem się po obwodzie koła w pierwszym kierunku pod słońce. Tancerze w parze stoją zwróceni przodem do siebie w dowolnie wybranym miejscu. Ujęcie rąk zamknięte - okrągłe, w drugiej części tańca Tancerze wykonują lekki ruch rąk w rytm wykonywanych kroków. Tancerz i Tancerka wykonują te same ruchy, oboje zaczynają lewą nogą, zwrot ćwierć obrotem w prawo na przednią część prawej stopy, cofając lewą nogę do tyłu zgiętą w kolanie. Takie same kroki Tancerze wykonują w czterech taktach, pełny obrót, w każdym takcie o ćwierć obrotu w prawo. W drugiej części tańca ujęcie rąk okrągłe, obroty wykonują w rytmie ćwierć nut drobnymi krokami na całych stopach, zginając i prostując nogi w kolanach- na każdy krok przypada ruch rąk uniesienie łokci w górę i opuszczenie w dół. Tancerze w ciągu pięciu taktów wykonują dwa obroty kończąc w szóstym takcie zeskokiem na obydwie nogi- sylwetka tancerzy jest wyprostowana.

DRĄG
Taniec pochodzi ze wsi Łużna koło Gorlic. Nazwa tańca pochodzi od słów piosenki śpiewanej na przemian - Tancerki pytają, Tancerze odpowiadają. "Skąd idziesz - z łąk, co niesiesz - drąg…" Metrum nieparzyste, melodia i taniec mają dwie części. Tempo pierwszej części umiarkowane, drugiej części nieco szybsze. Znana jest tylko jedna melodia. Po przyśpiewce bez towarzyszenia muzyki pary ustawiają się w dowolnym miejscu lub na obwodzie koła. Tancerze ustawieni przodem do siebie, ujecie rąk zamknięte. Lewa ręka Tancerza, prawa Tancerki oparte na lewym biodrze Tancerza, a lewa ręka Tancerki, prawa Tancerza na lewym biodrze Tancerki. Tułów Tancerki pochylony w małym stopniu w przód, Tancerza bardziej. Ozdobą tańca jest stopniowanie siły akcentów w pierwszym fragmencie tańca oraz przenoszenie złączonych dłońmi rąk z biodra Tancerza na biodra Tancerki. W pierwszym fragmencie tańca melodia jest grana dwa razy, w czasie dwóch taktów Tancerz wykonuje czteroma akcentowanymi krokami ćwierć obrotu w prawo lub lewo. Drugi fragment tańca stanowią obroty w miejscu wykonane krokiem deptanym, na całych stopach z lekkim zgięciem nóg w kolanach. Trzy kroki w jednym takcie. Obroty wykonane w pięciu taktach na szósty takt przytup i wytrzymanie na "dwa- trzy". To samo w drugą stronę.

STRZĄSKA
Taniec ten zanotowano w Wójtowej i Osobnicy. Tańczony był na weselach przy oczepinach najczęściej przez starszych ludzi. Charakteryzuje go resorowany ruch w nogach i łokciach rąk ułożonych poziomo w ujęciu okrągłym. Ustawiali się w dowolnie wybranych miejscach w izbie, lub na linii koła. Tancerz tyłem, tancerka przodem zwrócona do środka koła. Taniec ma dwie części ze zmiennym rytmem. Metrum pierwszej części tańca trójdzielne, drugiej dwudzielne. Pierwsza część tańca przebiega w miejscu, tempo umiarkowane- ujęcie rąk okrągłe zamknięte. Tańczący wykonują drobnymi krokami na całych stopach w rytmie ćwierćnut, dwa obroty w prawo i dwa obroty w lewo. Trzy kroki na jeden takt. Postawa Tancerzy jest prosta, jednocześnie wykonują lekki ruch rąk. Druga część tańca tańczona jest bardzo żywo. Tańczący wykonują krok polki na zmianę w prawo, to w lewo, w miejscu lub po obwodzie koła. Na koniec para wykonuje trzy akcentowane kroki w miejscu z lekkim pochyleniem w przód. Melodia drugiej części tańca powtarza się i pary tańczą w taki sam sposób.

OKRĄGŁY /OBEREK/
Na Pogórzu okrągły należy do najbardziej popularnych tańców wirowych po kole. Taniec ten wymagał dużej umiejętności i precyzji, ponieważ nawet wtedy gdy tańczyła duża liczba par, nie było mowy, by mogli się sąsiednimi parami dotykać. Podstawowym krokiem okrągłego są trzy równe kroki stawiane z góry na przednią część stopy (trzy kroki w takcie) wykonywane w taki sam sposób przez Tancerza i Tancerkę. Pary ustawione na obwodzie koła, każda zwrócona przodem do siebie, tancerz lewym bokiem do środka koła lub w dowolnym miejscu izby. Ujęcie rąk zamknięte prawa ręka Tancerki i lewa ręka Tancerza złączone i oparte na jego lewym biodrze. Prawa ręka Tancerza i lewa ręka Tancerki są oparte na jej lewym biodrze. Metrum nieparzyste, tempo szybkie. Taniec poprzedza przyśpiewka. W zależności od melodii przytup występuje w trzecim lub czwartym takcie. W terenie można spotkać różne formy rozpoczęcia tańca jak i ujęcia rąk zależnie od fantazji i umiejętności Tancerza.

HACIOK
Znany jest w okolicach Jasła i Gorlic. Melodia znana jest w Krośnieńskiem pod nazwą Jacok. Cecha charakterystyczna  hacioka - na zakończenie każdego fragmentu tańca melodia urywa się. Metrum parzyste, tempo umiarkowane. Pary ustawiają się na linii koła, Tancerz przodem Tancerka tyłem do pierwszego kierunku tańca. Ręce kierunkowe (lewa Tancerza i prawa Tancerki) złączone dłońmi opuszczone w dół przy obrotach w prawo i złączone położone na biodrze tancerza przy obrotach w lewo. Para wykonuje trzy kroki płaskiej  drobnej polki, z rytmicznym uginaniem kolan, z obrotem w prawo i przesunięciem po linii koła w pierwszym kierunku. tancerz rozpoczyna prawą nogą Tancerka lewą nogą w tył. Na czwarty takt akcentowany krok bez przeniesienia ciężaru ciała, wytrzymanie ruchu. Następnie trzy takty płaskiej polki w lewo na ugiętych kolanach, na czwarty takt akcentowany krok. Ręce złączone przenoszą na lewe biodro Tancerza, wytrzymanie ruchu. Tancerze powtarzają elementy taneczne.

POLKA SUWIEC
Nazwa tańca pochodzi od sposobu tańczenia, którego elementem jest przesuwanie jednej nogi po podłodze, robiące wrażenie jakby tańczący utykali ciągle na jedną nogę. Tancerze tańczą w parze takimi samymi krokami, po obwodzie koła, rozpoczynając krok z przeciwnej nogi. Znana jest jedna melodia do tego tańca składająca się z dwóch części. Metrum dwumiarowe, tempo umiarkowane. Przed rozpoczęciem tańca śpiewano przyśpiewkę bez akompaniamentu kapeli. W pierwszej części tańca para ustawiona bokiem do pierwszego kierunku pod słońce- tancerz tyłem, tancerka przodem do środka koła. Ujęcie rąk zamknięte złączone dłońmi wyprostowane w łokciach, wysunięte w przód. Sylwetka pochylona w bok, pod koniec melodii zeskok i zmiana kierunku tańca. Sylwetka pochylona w drugą stronę, ręce uniesione w górę zgięte w łokciach, powtórzenie sekwencji w drugą stronę. W drugiej części tańca występuje przenoszenie złączonych dłoni obu rąk z biodra tancerza na biodro tancerki. Krok dostawny w prawą stronę i w lewa stronę czyli na zewnątrz koła i do wewnątrz koła.

POLKA UCIEKANA
Taniec składa się z dwóch części, metrum dwumiarowe, tempo umiarkowane. Po przyśpiewce solisty do muzyki bez jej towarzyszenia, para rozpoczyna taniec bez ujęcia rąk – na obwodzie koła w pierwszym kierunku. Tancerz wyciąga ręce przed siebie, jakby chciał złapać dziewczynę, która ucieka przed nim klucząc raz w lewo (na zewnątrz koła), to w prawo (do wewnątrz koła). Oboje tańczą krokiem polki posuwiście na całych stopach, na raz każdego taktu mocno uginają nogi. Przy drugi raz granej melodii tańczą krokiem polki przesuwając się po linii koła w pierwszym kierunku  tańca. Tancerz tańczy w przód Tancerka w tył na raz zgięcie kolana. Ręce złączone dłońmi przenoszą w każdym następnym takcie z lewego biodra Tancerza na prawe biodro Tancerki i z powrotem na lewe biodro Tancerza. Przy trzeci raz granej melodii para wiruje obrotami w prawo po linii koła w pierwszym kierunku tańca w ujęciu zamkniętym (złączone ręce lewa Tancerza, prawa Tancerki złożone na lewym biodrze Tancerza). Tańczą krokiem polki staroświeckiej. Kończą taniec podwójnym przytupem.

POLKA NA PLECY
Składa się z trzech części, każda z nich w pierwszej części melodii tempo umiarkowane, w drugiej części melodii powtórzenie tempo szybkie - metrum parzyste. Po przyśpiewce pary ustawiają się na linii koła. W pierwszej części pary tańczą krokiem zmiennym na całych stopach na zewnątrz linii koła, raz do wewnątrz koła. Ujęcie rąk zamknięte, Tancerka idzie tyłem. Drugą część tańca stanowią obroty w lewo wykonane przestępowaniem z nogi na nogę z mocnym pochyleniem Tancerzy w tył na "plecy" do wewnątrz koła. Tancerki w przód z uniesieniem wolnej nogi w bok i odwrotnie (stąd się wzięła nazwa polka na plecy). Trzecia część tańca polega na wirowaniu obrotami w prawo po linii koła w drugim kierunku tańca, wykonanym krokiem płaskiej polki. W tej części sylwetka tańczących jest wyprostowana. Ujęcie rąk kierunkowe złączone dłońmi, oparte na lewym biodrze Tancerza lub zamknięte- okrągłe. Kroki wykonuje się ociężale.
FURTOK
Taniec pasterski, nazwa pochodzi od pasterskiego prymitywnego „instrumentu"- rodzaj śmigła wyciętego z lipowego drewna nawleczonego na sznurki. Po zakręcenie śmigłem przez pociągnięcie sznurków uzyskiwano charakterystyczny dźwięk przypominający "furtanie", przy którym bawiono się na pastwiskach. Metrum nieparzyste, dwie części melodii, pierwsza część wolna, druga część nieco szybsza. Ujęcie rąk okrągłe zamknięte, dłonie Tancerzy położone na wysokości poniżej barków na ramionach współtancerzy. Przyśpiewkę wykonuje solista przed muzyką, bez jej towarzyszenia, Tancerz i Tancerka tańczą takimi samymi krokami, ale różnymi nogami krokiem dostawnym w bok z unoszeniem nogi na wysokości stawu skokowego, posuwają się po linii koła w jednym takcie w pierwszym kierunku tańca. Krok powinien być wykonany płynnie z lekko wahadłowym ruchem całego ciała, a przy tym para opada i wznosi się, przenosząc ciężar to w jedną, to w drugą stronę. Krok ten można wykonać podwójnie w jedną i drugą stronę .W drugiej części melodii w dwóch taktach wykonują skręt w prawo, w lewo, poprzez półprzysiad, po czym w czasie dwóch taktów wykonują obrót na całych stopach i lekko ugiętych kolanach- powtórzenie- skręt w lewo, skręt w prawo i obroty w lewo, trzymanie otwarte.

SABASÓWKA
Metrum parzyste, tempo umiarkowane. Ujęcie rąk zamknięte półokrągłe, dłonie lewej ręki Tancerza i prawej Tancerki położone tuż za łokciem współpartnera. Melodia grana dwukrotnie, bez przyśpiewki. Taniec składa się z dwóch części. Pierwsza część tańca, pierwszy motyw w ujęciu zamknietym, krok polki lekko trzęsionej z pochyleniem tułowia w bok i unoszeniem wolnej nogi od kolan w tył. Drugi motyw wirowanie par w obrotach w prawo po linii koła w pierwszym kieruku tańca krokiem polki. Trzeci motyw dwa razy powtórzony, składa się z dwóch kroków tanecznych: w jednym takcie Tancerz i Tancerka idą krokiem polki w prawo (Tancerz na zewnątrz, Tancerka do wewnatz koła), w drugim takcie wracaja na linie koła i wykonuja pół obrotu w prawo zmieniając miejsca. Druga część tańca - melodia od poczatku. Pierwszy motyw to wysuwanie i przenoszenie nóg w miejscu oraz półobroty w ujęciu zamknietym. Drugi motyw tańca to wirowanie obrotami w prawo. Charaterystyczne dla tego tańca jest krok wykonywany ociężale z podrygiwaniami. Pochylenie wykonywane jest płynnie rozłożone na czas trwania całego taktu.

POLKA DO BOKU
Zarówno muzyka jak i taniec mają nieco inny charakter niż tańce w obszarze Pogórza. Widać wyraźne wpływy słowackie i węgierskie. Taniec jest spokojny, piosenka śpiewana podczas tańca.
Metrum parzyste, tempo wolne. Melodia składa się z dwóch części, druga część melodii powtarza się dwa razy. Tancerz i Tancerka tańczą oddzielnie po linii koła w pierwszym kierunku tańca. Tancerz posuwa się w przód, Tancerka przodem do Tancerza, ucieka przed nim cofając się. Następnie para zatacza małe koło na zewnatrz dużego koła, wracają na linię dużego koła i tańczą dalej. Ręce oparte na biodrach, sylwetka wyprostowana. Taniec Tancerze tańczyli krokiem polki z odrzuceniem nogi w bok od kolanna lekko ugietych kolanach.

POLKA Z PODSKOKAMI
Taniec pochodzi ze wsi Wójtowa koło Gorlic. Jest tańcem prostym, żywym, tańczonym po linii  koła, liniach prostych, w dowolnym kierunkach. Znana jest tylko jedna melodia tego tańca bez przyśpiewek. Metrum dwudzielne, tempo szybkie. Taniec składa się z dwóch części melodii. Przy pierwszej części pary posuwana się podskokami po linii koła w pierwszym kierunku tańca, ustawieni lewym bokiem do środka koła. Tancerka znajduje się po prawej stronie partnera. Ujęcie rąk na krzyż z przodu. Postawa wyprostowana, głowy zwracają twarzami do siebie. Oboje zaczynają krok z podskokiem prawą nogą. Przy pierwszym kroku pochylają się nieco w przód. Trzy takty w szybkim tempie, krążą po linii koła, na czwarty takt trzy kroki akcentowane. Powtórzenie od lewej nogi. Przy drugiej części melodii pary krążą w miejscu podskokami w ujęciu rąk w okienko, prawe ręce złączone dłońmi uniesione w górę nad głową Tancerki.

Stefania, Bogumiła Kowalska